Xác định vị trí việc làm: Đường còn xa

Xóa cơ chế xin- cho Theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ, xác định vị trí việc làm gồm 8 bước: Thống kê công việc phải làm, phân nhóm, xác định các yếu tố ảnh hưởng, đánh giá thực trạng đội ngũ, xác định và phân loại vị trí việc làm, xây dựng mô tả công việc, lên khung năng lực, xác định chức năng. Sau khi thực hiện các bước này mỗi cơ quan, đơn vị đưa ra dự kiến số lượng biên chế cho từng việc làm. Một vấn đề khiến nhiều người lo ngại đó là mục tiêu của xác định vị trí việc làm không chỉ giúp nâng cao chất lượng đội ngũ mà còn góp phần tinh giản những người "ngồi không đúng vị trí”. Tuy nhiên, câu chuyện biên chế phình to sau khi xác định vị trí việc làm là điều có thể xảy ra. Không chỉ có vậy, hiện có rất nhiều người kiêm nghiệm rất nhiều công việc cho nên xác định vị trí việc làm cho những nhân sự này cũng vấp phải không ít khó khăn. Điều khiến nhiều người lo ngại nhất trong triển khai xác định vị trí việc làm trên toàn quốc đó là, không ít người cố tình trì hoãn muốn giữ cơ chế tuyển dụng cũ để dễ bề "tuyển dụng” cán bộ. Lý giải tại sao phải xác định vị trí việc làm, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn cho biết, việc này sẽ là cơ sở và căn cứ để thay đổi cơ chế quản lý đội ngũ công chức, viên chức. Từ trước tới giờ do cơ chế của chúng ta nên việc bố trí, sử dụng công chức, viên chức dựa trên thâm niên, kinh nghiệm công tác. Công chức có vào mà không có ra dẫn đến tình trạng thừa thiếu cán bộ nhưng để tinh giản những cán bộ không được việc trong nền công vụ là rất khó. Nếu xác định được vị trí việc làm sẽ trả lời được câu hỏi trong cơ quan tổ chức của chúng ta có bao nhiêu vị trí việc làm. Mỗi vị trí việc làm cần bao nhiêu người để đảm nhiệm vị trí đó? Xác định được đơn vị cần bao nhiêu nhân sự mới có thể xóa bỏ hoàn toàn cơ chế xin - cho, không phân định rõ người làm tốt và không làm được việc. Thứ trưởng Trần Anh Tuấn cũng cho biết, xác định vị trí việc làm sẽ giúp các tổ chức tuyển chọn được nguồn nhân lực phù hợp với yêu cầu của công việc, đánh giá mức độ quan trọng của từng công việc trong một tổ chức. Đồng thời tránh được sự chồng chéo trong chức năng, nhiệm vụ giữa các bộ phận, là căn cứ để thực hiện việc đánh giá người lao động một cách chính xác, khách quan, công bằng. Theo đó ngày 20-7 hàng năm tất cả các bộ, ngành địa phương phải gửi đề án xác định vị trí việc làm về Bộ Nội vụ để đẩy nhanh tiến độ xác định vị trí việc làm. Không dễ thực hiện Dù xác định vị trí việc làm là chủ trương đúng đắn để xác định biên chế trong các cơ quan hành chính nhà nước, nhưng để nhân rộng mô hình này ra toàn quốc thì còn không ít những lực cản. Chia sẻ kinh nghiệm làm thí điểm xác định vị trí việc làm từ nhiều năm nay Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam Đỗ Thị Xuân Phương cho biết, khó khăn lớn nhất là chính những cán bộ phải xác định được những công việc cụ thể mình sẽ phải làm. Cán bộ tự thống kê vị trí của mình sẽ phải làm những việc cụ thể gì tưởng dễ nhưng hóa khó. Bởi lâu nay xác định vị trí việc làm không phải là yêu cầu bắt buộc nên hoặc là thống kê một cách qua quýt hoặc cố tình không kê khai chuẩn để trì hoãn việc thực hiện áp cơ chế mới trong đánh giá cán bộ. Về vấn đề này, Thứ trưởng Trần Anh Tuấn cho biết, đây là vấn đề mới và khó cần có quyết tâm chính trị cao bởi trong quá trình triển khai sẽ gặp rất nhiều trở ngại liên quan đến lối mòn tư duy, những suy nghĩ của cách quản lý lạc hậu trước đây. Trong quá trình triển khai chỉ có thể vức làm vừa học hỏi kinh nghiệm của các nước cũng như rút kinh nghiệm để đảm bảo xác được những vị trí thực sự của công chức trong từng đơn vị. Trả lời câu hỏi có lo ngại việc một số đơn vị sau khi xác định vị trí việc làm đội ngũ không những giảm mà còn phình to, ông Tuấn cho rằng: Phải xác định một cách biện chứng là xác định vị trí việc làm có thể số định biên sẽ tăng lên, có thể giảm đi, nhưng số lượng người đó là phù hợp với chức năng, khối lượng công việc, phạm vi quản lý của đơn vị đó. Nếu nghĩ một chiều xác định vị trí việc làm để giảm biên chế là phiến diện. Biên chế tăng hay giảm phải phù hợp với yêu cầu thực tiễn.