DIC - Thực hiện Chương trình chuyển đổi số Quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Với vai trò là cơ quan chuyên môn tham mưu về công nghệ thông tin (CNTT) - viễn hông, Sở Thông tin và Truyền thông đã tích cực tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh xây dựng và triển khai thực hiện chương trình chuyển đổi số tại tỉnh.
Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông và Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên trao biên bản ký kết về hợp tác và phát triển thông tin và truyền thông giai đoạn 2021-2025. (Ảnh: Tử Long).
Xác định chuyển đổi số là phương thức mới, tất yếu mang tính đột phá để Điện Biên phát triển nhanh, bền vững, tiến cùng nhịp với các tỉnh, thành trong cả nước và hội nhập Quốc tế. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số Quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, đầu tháng 7/2020, UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành Kế hoạch số 1905 về triển khai thực hiện Chương trình chuyển đổi số đến năm 2025 và định hướng năm 2030 trên địa bàn tỉnh. Đây là văn bản đầu tiên, mở hướng để cả hệ thống thống chính trị tỉnh Điện Biên tập trung thực hiện chuyển đổi số.
Ngày 01/10/2021, Tỉnh ủy Điện Biên đã ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TU về chuyển đổi số tỉnh Điện Biên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết được ban hành sẽ là nền tảng thúc đẩy các cấp, các ngành vào cuộc và tìm hướng đi phù hợp cho những năm đầu triển khai; với quan điểm, mục tiêu là: Thực hiện chuyển đổi số tổng thể, toàn diện trên các lĩnh vực gồm ba trụ cột: Chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và lấy người dân là trung tâm của chuyển đổi số. Cùng với đó, đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành, phục vụ của các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị-xã hội dựa trên công nghệ số. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ. Sử dụng công nghệ số để nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân, đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh.
Để có tiền đề thực hiện Nghị quyết, đến nay việc ứng dụng CNTT trong cơ quan Nhà nước tỉnh Điện Biên được thực hiện đồng bộ ở cả ba cấp tỉnh, huyện, xã. 100% các cơ quan Nhà nước của tỉnh đã được đầu tư mạng nội bộ, mạng Internet tốc độ cao, kết nối vào mạng truyền số liệu chuyên dùng; thực hiện việc gửi, nhận văn bản điện tử tích hợp chữ ký số; tỷ lệ văn bản điện tử ký số đạt 95%. Tháng 9/2021, tỉnh đã hoàn thành cung cấp 100% TTHC đủ điều kiện lên dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, tăng gần 200 thủ tục so với năm 2020. Hệ thống hội nghị trực tuyến được kết nối từ Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh đến 129 xã phường; số lượng cuộc họp trực tuyến ngày càng tăng.
Hệ thống nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu của tỉnh được kết nối, liên thông với các hệ thống thông tin đủ điều kiện chia sẻ dữ liệu của các cơ quan Trung ương, hệ thống thông tin Quốc gia. Trung tâm giám sát điều hành an toàn, an ninh mạng (SOC) được triển khai theo mô hình “4 lớp” để thực hiện giám sát, phát hiện và cảnh báo sớm, kịp thời các nguy cơ tấn công mạng trên địa bàn tỉnh. Hệ thống thông tin báo cáo của tỉnh, Chính phủ được triển khai đồng bộ. Mô hình thí điểm Trung tâm điều hành thông minh tỉnh (IOC) đang được đầu tư xây dựng và hoàn thiện, với các trung tâm chức năng như: Giám sát, điều hành giao thông; giám sát điều hành an ninh công cộng; trung tâm ứng cứu khẩn cấp; phản ánh hiện trường; trung tâm hỏi đáp ý kiến phục vụ người dân; giám sát thông tin báo chí và thông tin truyền thông… Đây là hệ thống nền tảng cốt lõi quan trọng phục vụ cho sự hình thành Đô thị thông minh tỉnh Điện Biên tiên tiến, kiểu mẫu, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan Nhà nước; thúc đẩy nền kinh tế-xã hội phát triển bền vững.
Kinh tế số với các nền tảng thanh toán trực tuyến, là giải pháp đột phá để giải quyết các “vấn đề” xã hội của tỉnh. Hiện tại tỉnh có 29 doanh nghiệp viễn thông, công nghệ thông tin, tốc độ tăng trưởng trung bình 8,36%, chiếm khoảng 6,23% GRDP tỉnh. Ngoài ra, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh từng bước ứng dụng công nghệ số, đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí, mở rộng thị trường. Nhiều phương thức kinh doanh, dịch vụ, ngành nghề mới xuất hiện góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập, đời sống của nhân dân, nhất là trong điều kiện thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh Covid -19 như hiện nay…
Cùng với đó, hạ tầng mạng băng rộng cáp quang phủ đến 80% khu vực dân cư; 31% hộ gia đình được kết nối internet băng rộng; 68% thuê bao di động sử dụng điện thoại thông minh. Đây là nền tảng hình thành môi trường xã hội số giúp kết nối, chia sẻ thông tin, tri thức, các giá trị văn hóa và tạo ra môi trường sống, lao động, học tập, sản xuất, kinh doanh mới trên không gian mạng… Trên địa bàn tỉnh hiện đang ứng dụng các hình thức thanh toán trực tuyến qua thẻ, thanh toán qua Internet banking, Mobile banking, ATM/POS... trên nền tảng Core banking. Đến nay, 2% dân số có tài khoản thanh toán điện tử. Việc chuyển đổi số trên một số ngành, lĩnh vực có lợi thế tại tỉnh như y tế, giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, du lịch, giao thông và logictic, tài chính - ngân hàng, tài nguyên và môi trường, thông tin và truyền thông… bước đầu đã đem lại nhiều kết quả đáng khích lệ.
Tuy nhiên, quá trình ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của tỉnh vẫn còn nhiều bất cập: Nhận thức về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số ở các ngành, các cấp và trong nhân dân còn rất hạn chế; hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, hiện đại; tỷ lệ dịch vụ công mức độ 4 còn thấp; cơ sở dữ liệu của tỉnh phân tán, khai thác hạn chế; đa số doanh nghiệp chưa chủ động tiếp cận, chưa sẵn sàng cho chuyển đổi số; số lượng doanh nghiệp công nghệ số còn rất ít; điều kiện hạ tầng, thiết bị còn rất khó khăn, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; năng lực đảm bảo an toàn, an ninh mạng chưa theo kịp với tình hình thực tế. Cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực công nghệ thông tin còn chưa cao; kinh phí đầu tư cho ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn hạn chế.
Việc đẩy mạnh triển khai thực hiện chuyển đổi số tỉnh Điện Biên giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 là nhiệm vụ rất quan trọng. Để giải quyết những khó khăn thách thức trên, trước hết cần bám sát mục tiêu chung, cụ thể hóa bằng việc tập trung thực hiện các nhóm nhiệm vụ, giải pháp như:
Phát triển chính quyền điện tử phục vụ người dân, doanh nghiệp; hoàn thiện hệ thống Cổng dịch vụ công trực tuyến của tỉnh tích hợp hệ thống một cửa điện tử; phát triển các hệ thống phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành như hệ thống quản lý văn bản và điều hành, hệ thống báo cáo…Nâng cấp, mở rộng hệ thống họp trực tuyến của tỉnh đến 100% các xã, phường, thị trấn. Bảo đảm điều kiện các cuộc họp có thể diễn ra được mọi lúc, mọi nơi, trên nhiều loại thiết bị, nhiều cuộc họp đồng thời. Kết nối với hệ thống họp trực tuyến của Chính phủ, các bộ ngành Trung ương và địa phương.
Hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật thông tin và truyền thông là hạ tầng thiết yếu cho chuyển đổi số và đô thị thông minh. Xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ, phát triển các hệ thống nền tảng công nghệ số.
Tăng cường đào tạo, tập huấn, nâng cao kỹ năng chuyển đổi số cho cán bộ, công chức, người dân và doanh nghiệp… nhằm hoàn thành mục tiêu “5 không” gồm: Xử lý văn bản không giấy tờ; họp không gặp mặt; giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính không tiếp xúc; thông tin không nhập nhiều lần; thanh toán không dùng tiền mặt.
Tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại điện tử, để tạo sức lan tỏa trong cộng đồng doanh nghiệp; đẩy mạnh việc đưa các sản phẩm đặc trưng của tỉnh được giới thiệu trên các sàn giao dịch thương mại điện tử để tạo ra giá trị kinh tế số… Đồng thời, tổ chức các chương trình phổ biến kiến thức, mô hình kinh tế số, đổi mới sáng tạo, chia sẻ kinh nghiệm của những doanh nghiệp thành công từ các mô hình kinh doanh sáng tạo với công nghệ số.
Triển khai hệ thống xác thực công dân số để xác thực danh tính công dân trên môi trường mạng; cập nhật mã địa chỉ bưu chính cho các hộ gia đình, đảm bảo mỗi hộ gia đình có một địa chỉ số. Đẩy nhanh việc cung cấp và sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử không thông qua tài khoản ngân hàng (Mobile Money) đối với người dân để phổ cập, cung cấp khả năng tiếp cận dịch vụ thanh toán điện tử…
Tập trung ưu tiên chuyển đổi số trên các lĩnh vực: Du lịch, Y tế, Giáo dục và Đào tạo, Giao thông vận tải và Logistic, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thông tin và Truyền thông.
Thời gian tới, Sở Thông tin và Truyền thông sẽ tích cực, chủ động phối hợp với các sở, ngành tỉnh và cơ quan liên quan đẩy mạnh tham mưu UBND tỉnh Đề án về Chuyển đổi số tỉnh Điện Biên đến 2025, định hướng đến 2030. Tích cực triển khai thực hiện, hoàn thành việc xây dựng Chính quyền điện tử tỉnh, đồng thời thực hiện chính quyền số. Cùng với đó thực hiện quyết liệt trong chỉ đạo phát triển hạ tầng viễn thông, triển khai nâng cấp mạng di động 4G, 5G; phổ cập internet băng rộng, điện thoại thông minh tới người dân. Thực hiện chuyển đổi số gắn với đảm bảo an toàn thông tin mạng. Hoàn thiện Trung tâm giám sát an toàn thông tin mạng, Trung tâm điều hành Đô thị thông minh./.