Thúc đẩy số hóa hoạt động ngân hàng

Điện Biên là tỉnh miền núi, biên giới, với hơn 80% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Phát triển ngân hàng số giúp rút ngắn khoảng cách, giảm chi phí và mang dịch vụ tài chính đến gần hơn với người dân vùng cao.

Các ngân hàng đã đẩy mạnh đầu tư hạ tầng công nghệ, từng bước hiện đại hóa quy trình nghiệp vụ, mở rộng các tiện ích ngân hàng số phục vụ khách hàng. Nhiều ứng dụng di động, dịch vụ Internet Banking, Mobile Banking... được triển khai giúp người dân dễ dàng tra cứu thông tin, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, gửi tiết kiệm hay vay vốn trực tuyến mà không cần đến quầy giao dịch. Nhờ đó, dịch vụ ngân hàng ngày càng đến gần hơn với người dân vùng sâu, vùng xa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chi nhánh tỉnh Điện Biên (Agribank Điện Biên) là đơn vị tiên phong trong chuyển đổi số. Agribank Điện Biên đã đẩy mạnh chuyển đổi số với nhiều ứng dụng tiện ích như Agribank Plus - cho phép chuyển tiền 24/7, gửi tiết kiệm, thanh toán hóa đơn, quét mã VNPAY - QR và tích hợp mua sắm, đặt vé, đặt phòng trực tuyến. Mô hình AutoBank giúp khách hàng gửi, rút tiền 24/7, giảm tải giao dịch tại quầy. Ngân hàng cũng triển khai eKYC, thẻ chip, VietQR, Internet và Mobile Banking, cùng tài khoản số hóa “Tài khoản Plus” bắt đầu bằng “8888”, dễ nhớ, giao dịch nhanh, miễn phí. Agribank Điện Biên còn mở rộng dịch vụ thanh toán điện, nước, học phí, viện phí…

Nhờ đẩy mạnh số hóa, hiện Agribank Điện Biên có khoảng 177.000 khách hàng, trong đó hơn 134.000 khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng số, chiếm gần 76%. Tỷ lệ giao dịch qua kênh số đạt khoảng 60% tổng số giao dịch và tăng qua từng năm. Doanh số thanh toán không dùng tiền mặt của chi nhánh tăng mạnh từ 41.748 tỷ đồng năm 2020 lên 61.684 tỷ đồng năm 2025, trong khi số lượng giao dịch tăng từ 3,7 triệu lên 16,9 triệu món, tăng tới 357%. Ngược lại, doanh số thu - chi tiền mặt giảm 17,1%, từ 49.486 tỷ xuống 41.042 tỷ đồng.

Công tác số hóa hồ sơ và quy trình nội bộ cũng được Agribank Điện Biên chú trọng. Đến tháng 9/2025, Agribank Điện Biên đã số hóa khoảng 80% hồ sơ tín dụng và 70% quy trình kế toán - ngân quỹ. Các hồ sơ, chứng từ và biểu mẫu nghiệp vụ được quản lý tập trung trên hệ thống điện tử, giúp tra cứu nhanh và rút ngắn 20 - 30% thời gian xử lý. Chi nhánh cũng áp dụng phê duyệt văn bản điện tử, chữ ký số và xử lý hơn 80% công việc nội bộ qua môi trường số, giảm chi phí, minh bạch hóa quy trình. Việc số hóa được đồng bộ với các nền tảng CoreBanking, CRM, E-office, HRMS, giúp giảm 40% hồ sơ giấy, nâng cao bảo mật và hướng tới môi trường làm việc không giấy tờ, hiện đại, hiệu quả.

Thời gian qua, Ngân hàng Chính sách - Xã hội Chi nhánh Điện Biên đã triển khai ứng dụng quản lý tín dụng chính sách trên điện thoại thông minh, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và phục vụ khách hàng tốt hơn. Phần mềm hoạt động trên các thiết bị di động thông minh, cung cấp đầy đủ thông tin về chương trình tín dụng, quy trình cho vay, kết quả kiểm tra, đối chiếu và các văn bản hướng dẫn. Ứng dụng được ví như “cẩm nang điện tử”, giúp người dùng tra cứu lãi suất, lịch trả nợ, gửi tiết kiệm, chuyển khoản trả gốc, cũng như theo dõi số liệu hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn một cách nhanh chóng, chính xác và minh bạch.

Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội Tủa Chùa hiện có 229 tổ tiết kiệm và vay vốn. Hiệu quả rõ nhất là công tác quản lý tín dụng chính sách trở nên minh bạch, kịp thời và sát thực tế hơn. Các khoản vay, lịch thu nợ, thu lãi được cập nhật kịp thời, hạn chế tối đa sai sót thủ công. Cán bộ ngân hàng dễ dàng theo dõi tình hình sử dụng vốn, nắm bắt sớm những trường hợp chậm trả để có biện pháp hỗ trợ phù hợp. Người vay cũng được hưởng lợi khi thông tin khoản vay, dư nợ, lịch trả nợ được thông báo rõ ràng, giúp họ chủ động hơn trong kế hoạch tài chính.

Áp dụng số hóa, hiện nay Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh đang cung cấp các dịch vụ với các ứng dụng gồm: Dịch vụ chuyển tiền (chuyển tiền nội bộ cùng chủ tài khoản, khác chủ tài khoản; chuyển tiền nhanh 24/7 đến số tài khoản, đến số thẻ mở tại các ngân hàng khác; chuyển tiền thường đến số tài khoản tại ngân hàng khác...); Dịch vụ thanh toán (hóa đơn điện, nước, cước viễn thông, vé tàu, vé máy bay, học phí; nạp tiền điện thoại, ví điện tử; mua thẻ data, thẻ điện thoại; nộp thuế…); Dịch vụ thanh toán QR Pay...

Mặc dù vậy quá trình thúc đẩy ngân hàng số ở Điện Biên vẫn còn không ít khó khăn, thách thức. Hạ tầng kỹ thuật và mạng lưới viễn thông ở một số khu vực biên giới, vùng cao còn yếu. Tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh tăng nhanh, nhưng ở nhiều thôn, bản đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn thói quen giao dịch tiền mặt, chưa quen với hình thức thanh toán điện tử.

Hiện toàn tỉnh còn 30% người dân chưa có điện thoại thông minh; 84 bản chưa có dịch vụ viễn thông, 261 bản chưa có dịch vụ internet băng rộng cố định. Một bộ phận dân cư còn e ngại rủi ro, lo sợ bị lừa đảo khi sử dụng dịch vụ ngân hàng số. Hạ tầng thanh toán tại chợ, cửa hàng nhỏ lẻ, các điểm dịch vụ vùng sâu còn thiếu đồng bộ, dẫn đến việc áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt vẫn ở mức khiêm tốn.

Năm 2025, ngành Ngân hàng tỉnh phấn đấu tốc độ tăng trưởng nguồn vốn trên địa bàn đạt từ 7 - 9%; tăng trưởng dư nợ cho vay nền kinh tế đạt từ 5 - 7%; tỷ lệ nợ xấu dưới 2% trên tổng dư nợ cho vay nền kinh tế. Để đạt được kết quả này, ngành ngân hàng đang đẩy nhanh tiến độ số hóa hoạt động. Ngân hàng Nhà nước khu vực III tăng cường phối hợp với các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp viễn thông, công ty công nghệ tài chính để mở rộng hạ tầng thanh toán điện tử. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức về ngân hàng số cho cán bộ cơ sở và người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.

Chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng là xu thế tất yếu. Khi hạ tầng công nghệ, mạng lưới thanh toán và nhận thức của người dân được cải thiện, các dịch vụ ngân hàng số sẽ thực sự lan tỏa tới từng thôn, bản; mọi người dân đều được tiếp cận bình đẳng với các dịch vụ ngân hàng hiện đại, an toàn và thuận tiện.