Hoạt động mua bán sách tại quầy sách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ. Ảnh:Thịnh Linh"Dấu ấn" trong công tác quản lý nhà nước
Nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của Luật Xuất bản năm 2012, ngay sau khi Luật có hiệu lực thi hành, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức phổ biến, quán triệt và chấp hành tốt quy định của Luật tại cơ quan, đơn vị, địa phương mình. Đồng thời, giao Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) làm đầu mối, chủ động hướng dẫn triển khai thực hiện Luật Xuất bản và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Xuất bản trên địa bàn tỉnh; thường xuyên theo dõi nắm thông tin tình hình hoạt động xuất bản, in và phát hành; đăng tải công khai Luật Xuất bản trên Cổng thông tin điện tử tỉnh. Chú trọng cải cách thủ tục hành chính (TTHC), chuẩn hoá quy trình, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động đăng ký cấp phép xuất bản phẩm; tăng cường hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Xuất bản trên địa bàn.
Trong những năm qua, Sở TT&TT đã triển khai kịp thời Luật Xuất bản và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Xuất bản đến các cơ quan, đơn vị, cơ sở kinh doanh lĩnh vực xuất bản, như: Thông qua việc công bố bổ sung vào bộ TTHC về lĩnh vực xuất bản, in và phát hành đăng trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, Cổng dịch vụ công trực tuyến tỉnh Điện Biên, cập nhập vào cơ sở dữ liệu quốc gia, Cổng thông tin điện tử tổng hợp của Sở, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân nắm bắt được trong quá trình tìm hiểu quy trình giải quyết TTHC liên quan đến lĩnh vực XBIPH trên địa bàn tỉnh. Song song với đó, Sở đã tổ chức 05 hội nghị tập huấn tuyên truyền, phổ biến Luật Xuất bản 2012 và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Xuất bản cho các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố; các cơ sở in, cơ sở phát hành xuất bản phẩm; xuất bản 06 tài liệu tuyên truyền về Luật Xuất bản, phát hành gần 20.000 bản gửi các sở, ban, ngành và các cơ sở in, phát hành trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, để phát hiện, kịp thời chấn chỉnh, xử lý các sai phạm trong việc chấp hành Luật Xuất bản và các văn bản pháp luật có liên quan, từ năm 2013 đến nay, Đội Liên ngành Phòng, chống in lậu tỉnh (do Sở TT&TT chủ trì) đã tổ chức 08 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật liên quan đối với 18 tổ chức; 160 cá nhân. Thông qua các cuộc thanh tra, kiểm tra đã tuyên truyền, nhắc nhở; đồng thời phòng ngừa vi phạm đối với các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình tham gia hoạt động lĩnh vực xuất bản, in, phát hành. Bên cạnh đó, Sở đã tích cực phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ TT&TT, cơ quan có liên quan ở tỉnh thực hiện thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất công tác xuất bản, in, phát hành, thu hồi và xử lý xuất bản phẩm vi phạm ...
Hoạt động xuất bản đi vào nền nếp
Trong 10 năm thi hành Luật Xuất bản, hoạt động xuất bản, in, phát hành trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến rõ nét; các tổ chức, cá nhân cơ bản chấp hành tốt quy định của Luật Xuất bản. Công tác giải quyết TTHC được thực hiện nghiêm theo hướng đơn giản hóa, giải quyết nhanh gọn, thuận tiện, đúng quy định; đặc biệt chú trọng việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT và tạo điều kiện hỗ trợ các tổ chức, cá nhân khi thực hiện TTHC. Hiện nay, Sở TT&TT đã cung cấp và triển khai thực hiện cấp giấy phép trực tuyến qua mạng Internet (mức độ 3, 4) và cung cấp công khai trên Cổng dịch vụ công của tỉnh đối với TTHC thuộc lĩnh vực xuất bản, in, phát hành. Cùng với đó, công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Xuất bản và các văn bản hướng dẫn thi hành được Sở TT&TT triển khai kịp thời đến các tổ chức, cá nhân thông qua việc tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức pháp luật về xuất bản, in, phát hành; qua các cuộc thanh, kiểm tra. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, các văn bản được triển khai kịp thời nên công tác quản lý về xuất bản, in, phát hành được đảm bảo, không có vi phạm.
Thực tế cho thấy, trên địa bàn tỉnh Điện Biên chưa có nhà xuất bản, chưa có xuất bản điện tử; các xuất bản phẩm đa phần là xuất bản giấy, xuất bản nhất thời và là tài liệu không kinh doanh, nhằm mục đích phục vụ công tác tuyên truyền nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị, địa phương; phát hành chủ yếu trong các sở, ban, ngành... trên địa bàn tỉnh hoặc làm quà tặng biếu, phục vụ quảng bá hình ảnh địa phương đến với du khách trong và ngoài nước. Các hoạt động này đều được Sở TT&TT thẩm định, cấp Giấy phép xuất bản đảm bảo quy định, đúng quy trình; bình quân hằng năm Sở TT&TT cấp từ 50 - 60 giấy phép. Tính từ năm 2013 đến nay, các cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh đã xuất bản trên 600 tài liệu không kinh doanh phục vụ công tác tuyên truyền nhiệm vụ chính trị của ngành, phục vụ nhiệm vụ chính trị, các ngày kỷ niệm lớn và các sự kiện trọng đại của tỉnh, của đất nước.
Lan tỏa văn hóa đọc
Thực hiện Quyết định số 284/QĐ-TTg ngày 24/02/2014 của Thủ tướng Chính phủ về Ngày Sách Việt Nam trên toàn quốc (hiện được thay thế bằng Quyết định số 1862/QĐ-TTg ngày 04/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam); kế hoạch hằng năm của Bộ TT&TT về việc tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam; trong thời gian qua, các hoạt động phát triển văn hóa đọc trên địa bàn tỉnh Điện Biên được triển khai thực hiện bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, thu hút đông đảo các đối tượng độc giả tham gia. Hiện nay, toàn tỉnh có 01 thư viện cấp tỉnh; 10 thư viện cấp huyện; 57 nhà văn hóa cấp xã, 563 nhà văn hóa thôn, bản; 129 tủ sách pháp luật cấp xã; 115/115 xã có điểm bưu điện văn hóa cấp xã (trong đó có một xã có Bưu cục cấp II). Đây là điều kiện thuận lợi để cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn có điều kiện tiếp thu thông tin; lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.
Trong 5 năm qua, Thư viện tỉnh đã bổ sung 17.688 bản ấn phẩm sách. Mỗi năm bổ sung trên 100 báo và tạp chí; trao đổi hơn 300 số báo xuân với các thư viện tỉnh, thành phố trong cả nước; cấp hơn 8.000 thẻ bạn đọc; phục vụ hơn 700.000 lượt bạn đọc; luân chuyển trên 1,4 triệu lượt sách; phục vụ hơn 40 buổi lưu động tới các điểm trường học, đồn biên phòng, trại giam, Trung đoàn 82; hỗ trợ, luân chuyển cho 16 điểm bưu điện văn hóa xã và các đồn biên phòng với tổng số 3.100 bản sách, tài liệu; tổ chức trưng bày 46 cuộc triển lãm theo chuyên đề và giới thiệu sách mới.
Đặc biệt, ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất năm 2022 tại Điện Biên với chủ đề “Sách - chìa khóa thành công” được Thư viện tỉnh tổ chức với nhiều nội dung và hoạt động phong phú, bao gồm như: Tổ chức trưng bày, giới thiệu triển lãm trên 1.000 bản sách, báo, tạp chí; xếp sách nghệ thuật, tổ chức không gian trưng bày phục vụ bạn đọc miễn phí; tổ chức Quầy sách lưu động phục vụ Nhân dân và du khách, tổ chức phục vụ bạn đọc bằng xe lưu động đa phương tiện tới các đơn vị phối hợp, các đồn biên phòng, các đơn vị lực lượng vũ trang cùng một số trường học tại các huyện vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn trên địa bàn tỉnh. Qua đó đã thu hút 53.164 lượt bạn đọc, 147.446 lượt sách luân chuyển, 24.009 lượt truy cập internet. Thư viện tỉnh đã nhận ủng hộ trên 600 bản sách từ các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh; đồng thời tổ chức trao tặng trên 4.000 bản sách "hạt nhân" cho tủ sách các đồn biên phòng…
Qua các hoạt động này đã góp phần tôn vinh người đọc và những người tham gia sưu tầm, sáng tác, xuất bản, in, phát hành, lưu giữ, quảng bá sách và nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng và tổ chức xã hội đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa đọc. Từ đó, nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc sách, xây dựng không gian văn hóa lành mạnh, thiết thực, bổ ích cho nhiều đối tượng bạn đọc, góp phần xây dựng một xã hội học tập, tạo sự hưởng ứng của xã hội một cách sâu rộng, hiệu quả./.
